له به‌رنامەیه‌کی ته‌له‌فیزیۆنی ئێران بە ناوی "ماه عەسەل" که ساڵانه و لە ڕەمەزاندا پێشکەشدەکرێت دایك و كوڕێكی خەڵكی شاری هەولێر دوای ٣٦ ساڵ بە یەکتر شادبوونەوە.
له ئەڵقەی سێیەمی بەرنامەی ماه عەسەل کە شەوی هەینی لە کەناڵی ٣ ئێران بەشێوەیەکی ڕاستەوخۆ پەخشکرا، ئێحسان عەلیخانی پێشکەشکاری بەرنامەکە بانگهێشتی ژن و مێردێكی كرد و ڕوویکردە بینەران و وتی: "ئەم چیرۆكە، چیرۆكی گەیشتنی دایكێکی کورده به کوڕەکەی پاش دابڕانیان لەیەکتر بۆ ماوەی ٣٦ ساڵ.
له ئەڵقەی سێیەمی بەرنامەی ماه عەسەل کە شەوی هەینی لە کەناڵی ٣ ئێران بەشێوەیەکی ڕاستەوخۆ پەخشکرا، ئێحسان عەلیخانی پێشکەشکاری بەرنامەکە بانگهێشتی ژن و مێردێكی كرد و ڕوویکردە بینەران و وتی: "ئەم چیرۆكە، چیرۆكی گەیشتنی دایكێکی کورده به کوڕەکەی پاش دابڕانیان لەیەکتر بۆ ماوەی ٣٦ ساڵ.
دواتر " ئەدیبە" دایکێکی کورد کە بە زمانێکی فارسی زۆر باش قسەی دەکرد و لە تەنیشتیەوە پیاوێکی کورد بە جلوبەرگ و کڵاشی کوردیەوە دانیشتبوو؛ چیرۆکی خۆی بەمشێوەیە گێڕایەوە: "بەهۆی بارودۆخی عیراقەوە وەکو هەزاران کەسی تر لە کوردستانی عیراقەوە ڕومان لە ئێران کرد و لە مازیندەران گیرساینەوە، پاشان قسمەت وابوو کە لە تەمەنی ١٤ ساڵ لەگەڵ کوڕێکی فارسی مازیندەرانی هاوسەرگیریم کرد و خوا کوڕێکی پێداین ناومان نا ئومێد".
ئەدیبە بەردەوام بوو لە قسەکانی و وتی: "هاوسەرگیریەکەمان دوای لە دایکبوونی ئومێدی کوڕم ئەوەندی نەخایاند و کێشە کەوتە نێوانمان، کاتێک ئومێد ٢ یان ٣ ساڵ بوو بە تەواوی کێشەکانمان گەیشتە کۆتایی و لە هاوسەرەکەم جیابوومەوە دواتر بنەماڵەی مێردەکەم ئومێدی کوڕمیان لێ جیاکردمەوە و لەو کاتەوە تائێستا نەیانهێشتووە بیبینم".
بە وتەی دایکەکە ، دوای دوو ساڵ بە سەر جیابوونەوەیدا هەر لە بەر کوڕەکەی لە مازندەران ماوەتەوە و بەردەوام هەوڵی داوە کوڕەکەی ببینێت، بەڵام بنەماڵەی مێردەکەی ڕێگەیان نەداوە ئومێدی کوڕی ببینێت تا دوا جار پێیانڕاگەیاندووە ئومێد لە ڕووداوێکی هاتوچۆدا گیانی لە دەستداوە بۆیە دایکەکە بە تەواوی بێئومێد دەبێت و بەمەبەستی گەڕانەوەی بۆ کوردستانی عیراق دەچێتە ماڵی ناسیاوێکی کوردیان کە لە شاری کرمان بوون تا لە ڕێگەی ئەوانەوە بگەڕێتەوە بۆ کوردستان.
ئەدیبە لە درێژەی بەرنامەکەدا وتی: کە هاتمە کرمان بەمەبەستی ئەوەی لە ڕێگەی ئەوانەوە بگەڕێمەوە بۆ هەولێر، بەڵام لەوێ لەگەڵ بنەماڵەی خێزانی ئێستام کە ئەوانیش کوردی هەولێربوون و بە ئاوارەیی لە کرمان گیرسابوونەوە ئاشنابووم و لەگەڵ کوڕەکەیان هاوسەرگیریم کرد، هەر چەندە سەرەتا مێردەكەی ئێستام ئاگاداری هاوسەرگیری یەکەمی من نەبوو، بەڵام کاتێک بەمەی زانی ووتی بە هەر شێوەیەک بێت دەبێت هەواڵی ئومێد بزانین و ئەو کوڕەت بۆ بدۆزمەوە، بەڵام هەوڵەکانی مێردە تازەکەشی سەر ناگرێت و ئەوان ناتوانن ئومێد ببینن، چونکە پێیانوتراوە ئومێد لە ڕووداوی هاتوچۆ گیانی لە دەستداوە.
دوای سێ ساڵ بە سەر هاوسەرگیری دووەمیدا، دایکە کوردەکە لەگەڵ هاوسه‌ره‌کەی ساڵی ۱۹۹۷ دەگەڕێنەوە عیراق و هەرێمی كوردستان و لە هەولێر نیشتەجێ دەبن و لەو ماوەیەشدا دایکەکەی باوەڕ بە مردنی کوڕەکەی ناکات و چەندینجار لەگەڵ هاوسەری دووەمی سەردانی تاران و مازیندەران دەکات بۆ سۆراغی کوڕەکەی تا لە ڕێگەی دراوسێیەکی کۆنی خۆیانەوە پێیدەوترێت ئومێد نەمردووە و زیندووە.
بە بیستنی ئەم هەواڵە دایکە کوردەکە جارێکی تر هیواکانی دەگەڕێنەوە و بەردەوام دەبێت لە گەڕان بە دوای کوڕەکەیدا لە هەمانکاتدا ئومێدیش لە هەبوونی دایک ئاگادار دەبێتەوە و ئەویش لە ڕێگەی خۆیەوە بەردەوام هەواڵی دایکی دەپرسێت، بەڵام هەوڵەکانی هیچکامیان ناگاتە ئەنجام و ناتوانن یەکتر بدۆزنەوە بههۆی ئەوەی کەسیان بچووکترین ناونیشانی یەکتریان لا نەبووە.
بەرنامەکەی کەناڵی ٣ی ئێران بەشێوەیەکی ڕاستەوخۆ بەردەوام بو و دایکەکە باسی کوڕەکەی دەکرد لەو کاتەدا ئومێد بە چاوەێکی پڕ گریان و قاچی لەرزۆکەوە خۆی کرد بە ستودیۆکەدا و نوشتایەوە و قاچ و دەستی دایکی ماچ کرد.
ئومێد کە دوای ٣٦ ساڵ دایکی دەبینێت، چەند خولەکێک لە سەر قاچی دایکی دەمێنێتەوە و بە چاوی پڕ گریانەوە خەریکی ماچکردنی دایکی بوو.
دواتر پێشکەشکاری بەرنامەکە چەندینجار لەبەر کەمی کات داوای لە ئومێد و دایکی کرد گریان و باوەشپێکردن کۆتایی پێ بهێنێت و بۆ بینەران قسە بکات.
ئومێد وتی: لە پۆلی پێنجی سەرەتایی بووم کە ماڵی باوکم پێیانوتم دایکت کۆچی دوایی کردووە و نەماوە، بەڵام من وێنەیەکی دایکم هەبوو ئێستاش لام ماوە، ئەم وێنەیەم نیشانی هەموو کەس دەدا بۆ ئەوەی بە دایکم بگەم، بەڵام کەسیان ڕاستیان پێ نەوتم و هەموویان دەیانوت دایکت مردووە، تەنانەت لە ڕێگەی ناسیاوێکمانەوە چووم بۆ لای ناسیاوێکی ماڵی دایکم وێنەکەم نیشان دان و وتم من ئومێدم کوڕی ئەدیبە، دەزانیت دایکم لە کوێیە؟ ئەویش وتی دایکت نییە مردووە.
